Unix Command Line รวมคำสั่งและความหมายในการใช้งาน Unix และ Linux

ls คำสั่งที่ใช้แสดงแฟ้มข้อมูล (เช่นเดียวกับ dir ของ DOS) มาจากคำว่า list
รูปแบบการใช้งาน
            ls [option] [file]                                    
option ที่มักใช้กันใน ls คือ
            -l จะแสดงผลลัพธ์แบบ Long Format ซึ่งจะแสดง Permission ของแฟ้มด้วย
            -a จะแสดงแฟ้มข้อมูลทั้งหมด
        -F จะแสดง / หลัง Directory และ * หลังแฟ้มข้อมูลที่ execute ได้

ตัวอย่างการใช้งาน
            ls -l                                                      
            ls -F                                                     

adduser คำสั่งเพิ่ม User ให้กับระบบ Unix, Linux
รูปแบบการใช้งาน
            adduser -g (group) -d (Directory) (User)           
ตัวอย่างการใช้งาน
            adduser -g root -d /home/user1 user       
สร้าง User ชื่อ Login คือ user1 เป็นสมาชิกในกลุ่ม root

useradd คำสั่งเพิ่ม User ให้กับระบบ Unix,Linux (ใช้เหมือนกับคำสั่ง adduser)

รูปแบบการใช้งาน
            useradd -g (group) -d (Directory) (User)           
ตัวอย่างการใช้งาน  
            useradd -g root -d /home/user1 user    
สร้าง User ชื่อ Login คือ user1 เป็นสมาชิกในกลุ่ม root

userdel คำสั่งลบ User ออกจากระบบ Unix,Linux
รูปแบบการใช้งาน
            userdel [option] (Username)                
ตัวอย่างการใช้งาน
            userdel -r root user1                            
ลบ User ชื่อ Login คือ User1 และ -r คือให้ลบ Home Directory ของ User1 ด้วย

- คำสั่งกำหนดและแก้ไขรหัสผ่านของ User ของระบบ Unix, Linux
รูปแบบการใช้งาน

            - [Username]                                        

ตัวอย่างการใช้งาน

            - user1                                     

(กำหนดรหัสผ่านให้ User1 ถ้าไม่พิมพ์ ชื่อ User ระบบUnixจะหมายความว่าแก้ไขรหัสผ่านของคนที่Loginเข้ามา)

alias คำสั่งกำหนดคำสั่งย่อของระบบ Unix, Linux ( คล้ายกับคำสั่ง SET ใน DOS แต่สามารถใช้เป็นคำสั่ง RUNได้ )

รูปแบบการใช้งาน

            alias [ชื่อใหม่=ข้อความ]

ตัวอย่างการใช้งาน

            alias copy=cp

กำหนดให้พิมพ์ copy แทนคำสั่ง cpได้

bash คำสั่งเรียกใช้ Bourne again shell ของระบบ Unix, Linux

รูปแบบการใช้งาน

            bash

ตัวอย่างการใช้งาน

            bash [Enter] ( เรียกใช้ Bourne again shell)

bc คำสั่งเรียกใช้โปรแกรมคำนวณเลขของระบบ Unix, Linux

รูปแบบการใช้งาน

            bc [-lwsqv] [option] [file]

ตัวอย่างการใช้งาน

            bc [Enter] 1+2 [Enter] หรือ 1^2 [Enter]

[Ctrl-d] เพื่อออกจากการใช้งาน bc

หมายเหตุ: คำสั่งนี้จะใช้ได้ต้อง Install Packet ลงไปก่อน

cp สั่งที่ใช้สำเนาแฟ้มข้อมูล มาจากคำว่า copy

รูปแบบการใช้งาน

            cp source target

ตัวอย่างการใช้งาน

            #cp test.txt /home/user1

cal คำสั่งแสดงปฏิทินของระบบ Unix

รูปแบบการใช้งาน

            cal

ตัวอย่างการใช้งาน

            cal [Enter] (สั่งให้ระบบแสดง ปฏิทินเดือน ปัจจุบัน)

            cal -y [Enter](สั่งให้ระบบแสดง ปฏิทินปี ปัจจุบัน)

cat คำสั่งแสดงข้อความใน File ของระบบ Unix, Linux (คล้ายกับคำสั่ง Type ของ DOS)

รูปแบบการใช้งาน

            cat

ตัวอย่างการใช้งาน

            cat /home/user1 | more

อ่านข้อมูลจากไฟล์ /home/user1 ให้หยุดทีละหน้าจอ

C Compiler คำสั่ง Compile ภาษา C ของระบบ Unixรูปแบบการใช้งาน

            cc [filename]

ตัวอย่างการใช้งาน

            cc /home/user1/industry.c

จะสั่งให้ระบบ Compile ภาษา C ไฟล์ชื่อ industry.c ที่ Directory /home/user1

cd คำสั่ง Change Directory ของระบบ Unix

รูปแบบการใช้งาน

            cd [directory]

ตัวอย่างการใช้งาน

            cd /etc [Enter]ไปDirectory etc

            cd ..[Enter] ย้ายไปDirectoryอีก1ชั้น

chfin คำสั่ง Change your finger information ของระบบ Unix (เป็นการกำหนดข้อมูลของ User เช่น ชื่อเต็ม ที่อยู่ เบอร์โทรศัพท์)

รูปแบบการใช้งาน

            chfn [username]

ตัวอย่างการใช้งาน

            chfn User1 กำหนดรายละเอียด User1

chgrp คำสั่งเปลี่ยนกลุ่มเจ้าของไฟล์

รูปแบบการใช้งาน

            chgrp [-chfRv] (Group) (File)

ตัวอย่างการใช้งาน

            chgrp root /root/*

เปลี่ยน Group ให้กับไฟล์ทุกไฟล์ในไดเรคทอรี่ /root ให้เป็น Group root

chmod คำสั่งเปลี่ยนสิทธิการเข้าถึงไฟล์

รูปแบบการใช้งาน

            chmod [สิทธิ] (File)

ตัวอย่างการใช้งาน

            chmod 754 test

หรือใช้คำสั่ง

            chmod go +r-w test

กำหนดสิทธิให้กับไฟล์ชื่อ test

ตัวเลข Mode       rwx       = 7 ;
                        rw -       =6 ;
                        r-x         =5 ;
                        r- -        = 4 ;
                        -wx       = 3 ;
                        - w -      = 2 ;
                        - - x       = 1 ;
                        - -         = 0

การกำหนดสิทธิกำหนดได้ 2 ลักษณะคือ

1. กำหนดโดยใช้อักษรย่อกลุ่ม
2. ใช้รหัสเลขฐาน 2 แทนสิทธิ (1 คืออนุญาต,0 คือไม่อนุญาต)

กลุ่มผู้ใช้ User Group Other = ugo เช่น go-r-w+x คือกลุ่ม และคนอื่นไม่มีสิทธิอ่านเขียนแต่Runได้

สิทธิ์การใช้ -rwx rwx rwx = Read Write Execute

รหัสเลขฐาน 111 101 100 = 754 คือเจ้าของไฟล์ใช้ได้ครบ คน Group เดียวกันอ่าน Execute ได้นอกนั้นอ่านได้อย่างเดียว

chown คำสั่ง เปลี่ยนเจ้าของไฟล์
รูปแบบการใช้งาน

            chown [ซื่อเจ้าของไฟล์] (ชื่อFile)

ตัวอย่างการใช้งาน

            chown user1 filename

คือเปลี่ยนเจ้าของไฟล์ชื่อ filename เป็นUser1

chsh คำสั่งการเปลี่ยน Shell ให้ User

รูปแบบการใช้งาน

            chsh [Username]

ตัวอย่างการใช้งาน

            chsh user1 [Enter] /bin/bash [Enter]

clear คำสั่งลบข้อความบนจอภาพ

รูปแบบการใช้งาน

            clear

ตัวอย่างการใช้งาน

            clear [Enter]

mesg คำสั่งเกี่ยวกับข้อความของระบบ Unix

รูปแบบการใช้งาน

            mesg ดู status การรับการติดต่อของ terminal

            mesg y เปิดให้ terminal สามารถรับการติดต่อได้

            mesg n ปิดไม่ให้ terminal สามารถรับการติดต่อได้

date  คำสั่งใช้แสดง วันที่ และ เวลา

ตัวอย่างการใช้งาน

            date [Enter]

df คำสั่งตรวจสอบการใช้พื่นที่บนฮาร์ดดิสก์

รูปแบบการใช้งาน

            df [option] [file]

ตัวอย่างการใช้งาน

            df [Enter]

dmesg คำสั่งให้แสดงผลเหมือนตอน Boot

รูปแบบการใช้งาน

            dmesg

ตัวอย่างการใช้งาน

            dmesg | more [Enter]

หมายเหตุ คำสั่งนี้ ใช้ตรวจสอบ เมื่อเกิดปัญหา เช่น Linux ไม่รู้จัก Driver CD-Rom หรือปัญหาอื่นๆ

echo คำสั่งแสดงข้อความ

รูปแบบการใช้งาน

            echo (ข้อความที่ต้องการให้แสดงผล)

ตัวอย่างการใช้งาน

            echo my name is user1

echo Hello > /dev/tty2 ส่งข้อความ Hello ไปออกจอเทอร์มินอลที่2

ed โปรแกรมแก้ไขข้อความใน Text file

รูปแบบการใช้งาน

            ed (fileName)

ตัวอย่างการใช้งาน

            ed /home/user/test (ออกกดq)

สำหรับคนที่ไม่ถนัดคำสั่งนี้แนะนำให้ใช้คำสั่ง pico หรือ vi หรือemacs แทนได้เช่นกัน

emacs โปรแกรมแก้ไขข้อความใน Text file

รูปแบบการใช้งาน

            emacs (fileName)

ตัวอย่างการใช้งาน

            emacs /home/user/test (help กด Ctrl - h ;

            ออกจากโปรแกรมกด Ctrl - x Ctrl - c)

exit ออกจากระบบยูนิกส์

รูปแบบการใช้งาน

            exit

ตัวอย่างการใช้งาน

            exit

finger แสดงชื่อ User ที่กำลัง Login เข้ามาแต่คำสั่ง Who จะให้รายละเอียดดีกว่

รูปแบบการใช้งาน

            finger [username]

ตัวอย่างการใช้งาน

            finger user1

แสดงชื่อและรายละเอียด user1

fsck เป็นคำสั่ง ตรวจสอบและซ่อมแซม Unix file system

รูปแบบการใช้งาน

            fsck [option]

ตัวอย่างการใช้งาน

            /sbin/fsck -a /dev/hd1